بررسی تحلیلی فعالیت های هیات های باستان شناسی در شوش بر اساس اسناد و مدارک موجود

در قرون گذشته خصوصاً 17 و 18م. اروپائیان علاقمند به دوره¬ی باستان، باستان شناسی به شکل اولیه خود که به دست آوردن اشیاء باستانی بود، را آغاز کرده و مفاهیم جدید باستان شناسی را پایه گذاری کردند. تداوم این فعالیت¬ها و سفر برخی جهانگردان اروپایی در شرق و انتشار کتاب ها و سفرنامه های آنها، باعث توجه علاقمندان به سوی ناشناخته های شرق گردید. یکی از مناطقی که غربیان به آن توجه نشان دادند، مناطق باستانی ایران از جمله محوطه تاریخی شوش بود. فعالیت های باستان شناسی اروپاییان به ویژه فرانسویان در ایران و شوش یکی از تحولات بزرگی بود که برای شناسایی تاریخ و تمدن دوره باستان این منطقه در مقایسه با تمدن غرب رخ داد. علم باستان شناسی توانسته است کمک چشم¬گیری به روشن شدن زوایای بسیاری از تمدن¬های باستانی بکند. این پژوهش بر اساس اسناد و مدارک موجود، به بررسی تحلیلی فعالیت های هیأت های باستان شناسی در شوش از سال 1850م. تا 1979م./1268ه.ق. تا 1397ه.ق پرداخته است. اساس این تحقیق بر این پرسش است که فعالیت های صد و سی ساله ی هیأت های کاوش در مطالعات باستان شناسی شوش چگونه بوده است؟ یافته های این پژوهش آن است که باستان شناسی به عنوان یک علم جدید، نقش به سزایی در شناختن تمدن های گذشته ایران به خصوص منطقه شوش داشته است. این پژوهش طی پنج فصل به بررسی موقعیت جغرافیایی،تحولات سیاسی و تاریخچه شکل گیری تمدن ها و سلسله ها در خوزستان و شوش پرداخته است. ضمناً فعالیت های باستان¬شناسان، نحوه اداره این هیات ها و آثار کشف شده توسط کاوشگران و نتایج بدست آمده در سه مرحله به صورت غیر علمی که هدف بدست آوردن اشیاء تاریخی و مرحله علمی هدف لایه نگاری و گاه نگاری محوطه شوش و در ادامه کاوش¬های باستان¬شناس ایرانی با هدف مشخص نمودن دیواره ودروازه¬ی غربی کاخ آپادانا به تفصیل پرداخته شده است. واژه های کلیدی: هیأت های فرانسوی، کاوش های شوش، باستان شناسی، -خوزستان، قاجاریه